مدرسه علمیه فاطمیه بیاض

غفلت از یاد خداوند متعال و معنویت، انسان مدرن و صنعت زده این قرن را آماج تشویش و نگرانی و اضطراب قرار داده است و او می کوشد تا به هر قیمتی به بهشت موعود و آرامش خیال و آسایش روح برسد.

آرامش حالتی از حالت انسان است. به این معنا که امری مادی نیست، بلکه کیفیت نفسانی است که در انسان بروز و ظهور می کند. البته آرامش آثاری مادی در جسم و بدن از خود به جا می گذارد، ولی این بدان معنا نیست که امری مادی و یا کمی باشد.

آرامش؛ گمشده زندگی عصر ماشین و هیاهوی صنعت و تکنولوژی است. انسان حاضر علی رغم آنکه از جهت مادی توانسته است در سایه علم و تکنولوژی دستاوردهای فراوانی کسب نماید، اما از جهت روحی و روانی در نگرانی و پریشانی غوطه ور است.

نمی توان برای آرامش و ضد آن نگرانی و تشویش عددی را تعیین کرد ولی می توان درباره شدت و ضعف آن مانند هر امر کیفی و حالت روحی و روانی سخن گفت و بر پایه آثار و پیامدهای بیرونی بر شدت و ضعف آن حکم کرد.

در قرآن مجید چند چیز مایه آرامش شمرده است، از جمله:

الف – خانه های مسکونی مناسب چه در دنیا و چه در آخرت و می‌فرماید: «والله جعل لکم من بیوتکم مسکناً» (روم / ۲۱): خداوند برای شما منازلتان را محل آرامش شما قرار داد.

در قرآن برای آرامش، شماری از آثار بیان شده است که می توان از آن به آثاری یاد کرد که به طور مستقیم به این مسئله ارتباط پیدا می کند. از آن جمله مسئله ازدیاد ایمان می باشد که به عنوان آثار مستقیم انزال سکینه در قرآن از آن یاد شده است

ب – همسران یک دل و مناسب نیز از اسباب آرامش انسان است: «و من ایاته ان خلق لکم من انفسکم ازواجاً لتسکنوا الی‌ها» (۲۰۴) از نشانه های خداوند این است که برای شما همسرانی خلق کرد تا در کنار آن‌ها آرامش یابید.

ج – شب نیز از عوامل آرامش انسان است چرا که انسان بعد از تلاش و کار روزانه، با فراگیر شدن شب دست از کار و تلاش کشیده و به استراحت می‌پردازد. «و جعل اللّیل مسکناً» (انعام / ۹۶) خداوند برای شما شب را وسیله آرامش قرار داد.

د- ایمان نیز سبب آرامش خاطر انسان است. چنانچه در قرآن می‌فرماید: «هو الّذی انزل السّکینه فی قلوب المۆمنین» (فتح / ۴) خداوند آرامش را در قلوب مۆمنین ایجاد می‌کند.

ه – دعای پیامبر در حق مۆمنان زکات ده نیز سبب آرامش و سکینه خاطر آنان می‌شود و می‌فرماید: «اِنّ صلاتک سکن لهم»

آثار و فواید آرامش

در قرآن برای آرامش، شماری از آثار بیان شده است که می توان از آن به آثاری یاد کرد که به طور مستقیم به این مسئله ارتباط پیدا می کند. از آن جمله مسئله ازدیاد ایمان (فتح آیه ۴) می باشد که به عنوان آثار مستقیم انزال سکینه در قرآن از آن یاد شده است.

اما آثاری چون اقرار به توحید (کهف آیه ۱۴)، حفظ اسرار (قصص آیه ۱۰)، رضایت از خدا (فجر آیه ۲۷ تا ۳۰)، رضایت خدا از انسان (همان)، عنایت خدا (همان) و مصونیت از خشم خدا (نحل آیه ۱۰۶) در حقیقت آثار مستقیم آرامش به شمار نمی آیند؛ زیرا به طور طبیعی کسی که از شخصیت سالم به تعبیر واصطلاح قرآنی برخوردار است، باید از این ویژگی ها و امتیازات برخوردار باشد.

به سخنی دیگر، همان گونه که آرامش، نشانه طبیعی انسان سالم به طور طبیعی و فطری است و حضور نگرانی در هر مرتبه ای از شدت و ضعف آن، امری غیرطبیعی قلمداد می شود، همچنین باید گفت که آرامش و آثاری که برخی برای آن بیان کرده اند، آثار انسان طبیعی و پابرجا بر فطرت است.

هر انسانی طبیعی و باقیمانده بر فطرت خود از آرامش برخوردار بوده و از مواهبی چون اقرار به توحید، حفظ اسرار و رضایت از خدا و خدا از او و مانند آن بهره مند می شود.